Tytuł Standardy i procedury w pielęgniarstwie onkologicznym Autorzy Marta Łuczyk, Zdzisław Szadowska-Szlachetka, Barbara Ślusarska Język polski Wydawnictwo PZWL ISBN 978-83-200-5307-4 Rok wydania 2017 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 634 Format epub, mobi Spis treści Część I. Podstawy onkologii 19 1. Kliniczne podstawy onkologii – Andrzej Stanisławek, Marcin Rząca 21 1.1. Definicja i podział nowotworów 21 1.2. Charakterystyka etapów kancerogenezy 23 1.3. Metody oceny stopnia progresywnia cyklu nowotworowego 25 1.4. Epidemiologia nowotworów 27 1.4.1. Świat 27 1.4.2. Polska 27 2. System opieki onkologicznej w Polsce 31 2.1. Organizacja opieki onkologicznej w Polsce – Andrzej Stanisławek, Marcin Rząca, Ewa Łyjak, Izabela Kaptacz, Anna Kaptacz 31 2.1.1. Wstęp 31 2.1.2. Szybka diagnostyka i leczenie onkologiczne 32 2.1.3. Organizacja opieki paliatywnej 35 2.2. Profilaktyka nowotworów i promocja zdrowia w polityce zdrowia publicznego – Renata Domżał-Drzewicka, Marianna Charzyńska-Gula 38 2.2.1. Wstęp 38 2.2.2. Profilaktyka nowotworów w systemie opieki zdrowotnej 41 2.2.3. Badania przesiewowe w profilaktyce nowotworowej 43 2.2.4. Edukacja onkologiczna w profilaktyce i promocji zdrowia 46 3. Diagnostyka onkologiczna 49 3.1. Badania laboratoryjne – Magdalena Lodwich 49 3.1.1. Wybrane badania laboratoryjne przydatne w diagnostyce onkologicznej 51 3.2. Diagnostyka patomorfologiczna – Franciszek Szubstarski 54 3.2.1. Warianty i przedmiot badań 54 3.2.2. Główne kryteria morfologiczne oceny procesu nowotworowego 56 3.2.3. Badania immunohistochemiczne 57 3.2.4. Badanie śródoperacyjne 58 3.2.5. Diagnostyka cytologiczna 58 3.2.6. Ogólne zasady innowacyjnania z materiałem kierowanym do badania histopatologicznego i cytologicznego 60 3.3. Diagnostyka obrazowa nowotworów – Franciszek Burdan 62 3.3.1. Wstęp 62 3.3.2. Charakterystyka podstawowych metod diagnostycznych 62 3.3.3. Odrębności w ocenie dokumentacji obrazowej u pacjentów leczonych onkologicznie 73 3.4. Diagnostyka endoskopowa 75 3.4.1. Diagnostyka endoskopowa przewodu pokarmowego – Cezary Czepło 75 3.4.2. Diagnostyka endoskopowa w obrębie klatki piersiowej – Michał Szczyrek 82 3.5. Diagnostyka inwazyjna nowotworów – Jacek Mendocha, Andrzej Stanisławek 86 3.5.1. Operacja diagnostyczna (biopsja otwarta) 86 3.5.2. Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa celowana (BACC) 87 3.5.3. Biopsja gruboigłowa 88 3.5.4. Biopsja mammotomiczna (wycinająca) 90 3.6. Medycyna nuklearna – Beata Chrapko, Marcin Pachowicz 91 3.6.1. Zarys medycyny nuklearnej w onkologii 91 3.6.2. Promieniotwórczość i ochrona radiologiczna 92 3.6.3. Ogólne zasady opieki nad pacjentem w medycynie nuklearnej 93 3.6.4. Techniki badania 95 3.6.5. Onkologiczna diagnostyka izotopowa w tradycyjnej medycynie nuklearnej 95 3.6.6. Badanie układu kostnego 96 3.6.7. Badanie receptorów somatostatynowych 96 3.6.8. Scyntygrafia tarczycy i scyntygrafia jodowa 96 3.6.9. Scyntygrafia guzów adrenergicznych 98 3.6.10. Diagnostyka onkologiczna z użyciem techniki PET 98 3.6.11. Terapia izotopowa w onkologii 100 4. Terapia onkologiczna 103 4.1. Chirurgiczne leczenie nowotworów – Jacek Mendocha, Andrzej Stanisławek 103 4.1.1. Wstęp 103 4.1.2. Operacje diagnostyczne 108 4.1.3. Operacje radykalne 109 4.1.4. Operacje paliatywne 110 4.1.5. Operacje wznowy miejscowej i operacje przerzutów 111 4.1.6. Operacje profilaktyczne 111 4.2. Radioterapia w leczeniu onkologicznym. Podstawy teleterapii w leczeniu nowotworów złośliwych – Maria Dudek 113 4.2.1. Rodzaje promieniowania jonizującego 113 4.2.2. Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią 114 4.2.3. Kwalifikowanie pacjenta do cyklu naświetlań 115 4.2.4. Charakterystyka objawów ubocznych teleterapii 117 4.2.5. Zasady leczenia onkologicznego z użyciem radioterapii metodą brachyterapii – Dariusz Kieszko 120 4.3. Chemioterapia w leczeniu onkologicznym – Tomasz Kubiatowski 132 4.3.1. Terapie celowane w leczeniu chorób nowotworowych 135 4.3.2. Charakterystyka leków cytostatycznych i objawów ubocznych leczenia 137 4.3.3. Powikłania chemioterapii 139 4.3.4. Toksyczność cytostatyków dla personelu medycznego. Uregulowania prawne dotyczące przechowywania, przygotowania i podawania cytostatyków – Marzena Janczaruk 146 5. Wybrane komponenty rehabilitacji medycznej pacjenta leczonego onkologicznie – Piotr Majcher 153 5.1. Rehabilitacja onkologiczna – zagadnienia ogólne 153 5.2. Standardy rehabilitacji onkologicznej 155 5.3. Rehabilitacja onkologiczna początkowa 157 5.4. Rehabilitacja onkologiczna wczesna i późna 161 5.5. Leczenie uzdrowiskowe pacjentów leczonych onkologicznie 162 5.6. Rehabilitacja medyczna pacjentek po leczeniu raka piersi 163 5.7. Rehabilitacja medyczna pacjentów po leczeniu nowotworów głowy i szyi 165 5.8. Rehabilitacja pacjentów po amputacji kończyn z przyczyn nowotworowych 166 Część II. Podstawy teoretyczne pielęgniarstwa onkologicznego 169 6. Znaczenie pielęgniarstwa onkologicznego 171 6.1. Rozwój i kierunki rozwoju pielęgniarstwa onkologicznego – Renata Matyjasek, Anna Koper 171 6.2. Stowarzyszenia działające na rzecz rozwoju pielęgniarstwa onkologicznego – Anna Koper, Ewa Madejewska 178 7. Problemy pacjentów i ich rodzin w sferze psychicznej – Monika Zięzio, Aleksandra Szepietowska-Ilach 181 7.1. Choroba nowotworowa jako sytuacja nieprzystępna 181 7.2. Radzenie sobie z sytuacjami niełatwymi 182 7.3. Problemy psychologiczne pacjentów z chorobą nowotworową 184 7.4. Problemy psychologiczne na etapie diagnozy 184 7.5. Problemy psychologiczne na etapie leczenia onkologicznego 186 7.6. Leczenie chirurgiczne 187 7.7. Chemioterapia 187 7.8. Radioterapia 188 7.9. Hormonoterapia 189 7.10. Problemy psychologiczne po zakończeniu leczenia i w okresie remisji choroby 190 7.11. Problemy psychologiczne przy nawrocie choroby i w fazie terminalnej choroby nowotworowej 191 7.12. Funkcjonowanie rodziny a choroba nowotworowa 192 7.13. Komunikacja terapeutyczna pomiędzy pielęgniarką a pacjentem 193 Część III. Standardy i procedury w pielęgniarstwie onkologicznym 197 8. Podstawy teoretyczne standardów i procedur pielęgniarskich w opiece onkologicznej – Anna Koper, Barbara Ślusarska 199 8.1. Wstęp 199 8.2. Kryteria szczegółowe standardów onkologicznej praktyki pielęgniarskiej 201 8.2.1. Zasoby ludzkie: kwalifikacje, kompetencje 202 8.2.2. Standaryzacja warunków organizacyjnych i technologicznych 206 8.2.3. Standaryzacja w zakresie sprzętu i wyposażenia 207 8.2.4. Standaryzacja w opiece środowiskowej 208 8.2.5. Kanon onkologicznej praktyki pielęgniarskiej według kryterium procesu 211 9. Ogólne standardy klinicznej i środowiskowej opieki pielęgniarskiej nad pacjentem i jego rodziną 214 9.1. Ogólny kanon psychospołecznej opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z chorobą nowotworową – Małgorzata Pasek 214 9.2. Standard opieki pielęgniarskiej nad pacjentem leczonym chirurgicznie z przyczyn onkologicznych – Lucyna Ścisło, Elżbieta Walewska 230 9.3. Standard opieki pielęgniarskiej nad pacjentem leczonym chemioterapią – Marzena Janczaruk 259 9.4. Kanon opieki pielęgniarskiej nad pacjentem leczonym radioterapią – Zdzisława Szadowska-Szlachetka, Marta Łuczyk 275 9.5. Standard środowiskowej opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z chorobą nowotworową – Renata Domżał-Drzewicka, Katarzyna Kocka, Barbara Ślusarska 284 9.6. Kanon środowiskowej opieki pielęgniarskiej nad rodziną pacjenta leczonego z powodu nowotworu – Katarzyna Kocka, Renata Domżał-Drzewicka, Barbara Ślusarska 298 10. Standardy opieki pielęgniarskiej w wybranych stanach klinicznych 314 10.1. Kanon opieki pielęgniarskiej nad pacjentem po torakotomii z powodu raka płuca – Janina Książek 314 10.2. Standard opieki pielęgniarskiej nad pacjentką leczoną chirurgicznie z powodu raka piersi – Marta Łuczyk, Zdzisława Szadowska-Szlachetka 328 10.3. Standard opieki pielęgniarskiej nad pacjentką poddawaną rekonstrukcji piersi – Marta Łuczyk 339 10.4. Kanon opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z wyłonioną stomią jelitową w przebiegu chirurgicznego leczenia raka jelita grubego – Dariusz Bazaliński, Monika Binkowska-Bury 349 10.5. Kanon opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z rakiem żołądka podczas leczenia chirurgicznego – Dariusz Bazaliński, Paweł Więch 366 10.6. Kanon opieki pielęgniarskiej nad pacjentką leczoną chirurgicznie w skojarzeniu z radio- i chemioterapią z powodu nowotworu narządu płciowego – Edyta Barnaś 380 10.7. Standard opieki pielęgniarskiej nad pacjentem leczonym chirurgicznie z powodu nowotworu krtani – Marta Łuczyk, Grażyna Suska 393 10.8. Kanon opieki pielęgniarskiej nad pacjentem leczonym chirurgicznie z powodu nowotworu nerki – Krystyna Pikor 405 10.9. Kanon opieki pielęgniarskiej nad pacjentem po amputacji kończyny z powodu nowotworu kości – Beata Barańska 418 10.10. Kanon opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z glejakiem mózgu leczonym metodami skojarzonymi – Regina Lorencowicz 428 10.11. Kanon opieki pielęgniarskiej nad pacjentem leczonym radioterapią okolicy głowy i szyi – Zdzisława Szadowska-Szlachetka 445 10.12. Kanon opieki pielęgniarskiej nad pacjentem leczonym radioterapią w obrębie jamy brzusznej – Zdzisława Szadowska-Szlachetka, Małgorzata Matczuk 456 11. Standardy nowoczesnania pielęgniarskiego w opiece paliatywnej 463 11.1. Standard opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z zespołem kacheksji–anoreksji–astenii – Anna Białoń-Janusz 463 11.2. Kanon opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z bólem przewlekłym – Izabela Kaptacz 478 11.3. Kanon opieki pielęgniarskiej nad pacjentem w okresie agonii i umierania – Agnieszka Kwiecińska 492 12. Wybrane procedury postępowania medycznego w terapii i opiece pielęgniarskiej nad pacjentami z chorobami onkologicznymi 507 12.1. Procedura nowoczesnania pielęgniarskiego wobec pacjenta po laryngektomii całkowitej z wyłonioną tracheostomią – Grażyna Suska, Marta Łuczyk 507 12.2. Procedura innowacyjnania pielęgniarskiego wobec pacjenta z wyłonioną urostomią – Anna Trochimiuk 517 12.3. Procedura postępowania pielęgniarskiego wobec pacjenta z chirurgicznie założonym dostępem do żywienia dojelitowego – Beata Barańska, Paweł Więch 526 12.4. Procedura nowoczesnania pielęgniarskiego wobec pacjenta żywionego pozajelitowo – Lidia Bartoszewska 544 12.5. Procedura progresywnania pielęgniarskiego wobec pacjenta po wynaczynieniu leku cytostatycznego – Marta Łuczyk, Marzena Janczaruk 554 12.6. Procedura postępowania pielęgniarskiego wobec pacjenta z wszczepionym portem dożylnym – Rafał Młynarski 560 12.7. Procedura innowacyjnania pielęgniarskiego wobec pacjenta podczas wykonywania zabiegu brachyterapii śródtkankowej techniką HDR – Lucyna Kotasz 575 12.8. Procedura innowacyjnania pielęgniarskiego wobec pacjenta w trakcie realizowania zabiegu brachyterapii HDR do jam ciała i wewnątrzprzewodowej – Lucyna Kotasz 582 12.9. Procedura nowoczesnania pielęgniarskiego wobec pacjenta w trakcie realizowania zabiegu brachyterapii kontaktowej metodą HDR – Lucyna Kotasz 591 12.10. Procedura innowacyjnania pielęgniarskiego wobec pacjenta z owrzodzeniem nowotworowym – Dariusz Bazaliński, Paweł Więch 596 Pytania sprawdzające 607 Skorowidz 627