Bożonarodzeniowa choinka i jej ozdoby są znakami symbolicznymi o wieloplanowych sensach, rozmaitej motywacji i funkcjach. Współczesny Polak przypisuje im najczęściej funkcje estetyczne. Jednak odgrywają one też rolę przedmiotów o funkcji religijnej, w pierwszym rzędzie związanych z chrześcijaństwem, gdyż świąteczna jodełka stała się symbolem narodzenia Chrystusa, a także rajskich drzew. Zwyczaj choinki powstał zarazem z ludowych obyczajów o funkcji magicznej, dlatego świąteczna jodełka i jej detale zachowały i tę najistotniej archaiczną funkcję. Jest więc choinka drzewkiem ofiarowanym Bogu i przodkom w zamian za błogosławieństwo, urodzaj, bogactwo, zdrowie i szczęście w miłości. Chroni dom i jego mieszkańców przed działaniem złych duchów.
Ubrane zielone drzewko staje się więc jedną z licznych w kulturze europejskiej i pozaeuropejskiej konkretyzacji drzewa kosmicznego i drzewa życia. Te i niemało innych znaczeń opisuje autorka w książce-leksykonie symboliki choinkowej. Książka rekonstruuje sposób potocznego myślenia współczesnego Polaka poprzez pryzmat jego wyobrażenia bożonarodzeniowej choinki wedle zasady: „pokaż mi swoją choinkę, a powiem Ci, kim jesteś”. Pisząc o konwencjonalnej i współczesnej choince, odtworzono więc nie tylko obraz choinki, ale także portret jej kreatora, skupiając się na zasadniczym dla humanisty zagadnieniu: jakimi wartościami kieruje się współczesny Polak, definiując swoje miejsce w świecie.
bezpłatny fragment: